Discurso “Prinsjesdag” 2012 Gerard van der Wulp na Aruba

Dama- y cabayeronan,

Bonbini na e encuentro aki di Prinsjesdag di Representacion di Hulanda na Aruba, Corsou y Sint Maarten.

Podise boso lo puntra boso mes: pakico diripiente un brindis riba Prinsjesdag? E contesta ta simpel: esaki ta un tradicion. Te cu aña pasa e tradicion aki tabata tuma luga na isla di Corsou, e isla capital unda antes gobierno di Antiya Hulandes tabatin su sede. Pero despues di 10-10-10 relacionnan a cambia. Corsou y Sint Maarten tambe a bira paisnan autonomo den Reino, mescos cu Aruba. Ami ta representante di Hulanda na tur tres pais. P’esey m’a dicidi pa cada aña tene e recepcion na un di e tres paisnan. Pa e motibo aki, awe nos ta na Aruba pa di prome biaha.

Na nomber di henter personal di Representacion di Hulanda na Aruba, gustosamente mi ta extende palabranan di gratitud pa e bon cooperacion cu nos a ricibi aña pasa. No solamente na nivel di gobernacion, no unicamente cu organisacionnan di gobierno, sino tambe cu sector priva, NGO-nan y organisacionnan cu ta sostene, apoya y asisti nos den nos trabounan diario di representacion. Sinceramente nos ta spera cu e bon cooperacion aki ta sigui den futuro.

Algo mas cu un aña pasa m’a cuminsa traha como Representante di Hulanda. Y mi por bisa boso, cu den mi discurso na ocasion di Prinsjesdag na Corsou aña pasa, hamas mi por a premira un aña carga cu asina tanto actividad. Pero mas tocante esaki aki rato.

Riba Prinsjesdag, e di tres diamars di september, Hulanda ta entrega su presupuesto anual pa e aña proximo. Esaki ta e gran dia di e Waha (e Shèrsh) di Oro, di Famia Real, di e Discurso di Corona (esta e discurso di La Reina) y di e sombrenan di hende muhe. Pero mas cu tur cos, esaki ta e dia di e maletin di Minister di Finansa, den cua tin e prespuesto di Reino.

Economia di Hulanda, cu riba su mes ta fuerte, pa algun aña caba ta bou presion enorme pa motibo di e crisis mundial. Esaki tin consecuencianan drastico pa e Prespuesto di Reino: economisa 18 biyon euro na cuminsamento di Gabinete Rutte, djey 14 biyon mas riba dje. Cu esaki Hulanda ta cumpli cu palabracionnan internacional, specialmente den Europa. Semper cooperacion internacional tabata bon pa economia Hulandes, un di e economianan mas grandi na mundo. Pero e cooperacion aki ta contene obligacionnan tambe, oblilgacionnan cu mester cumpli cu nan, maske cu esaki ta nifica tumamento di medida cu ta causa dolor na e pais y na su habitantenan. For di e presupuesto cu Hulanda a presenta awe, por conclui cu Hulanda ta cumpli cu e palabracionnan aki.

Y Hulanda ta cumpli cu su palabracionnan riba otro nivel tambe. E ta economisa riba practicamente tur cos, pero no riba loke a keda palabra entre e paisnan den Reino. Maske ta reduci gradualmente e fondonan di cooperacion pa Corsou y Sint Maarten, Hulanda ta sigui cumpli cu su obligacionnan ta na e ultimo euro. Esaki ta conta tambe pa Fondo Desaroyo Aruba (FDA). Pa e proximo añanan Hulanda ta sigui contribui aki cu su parti pa loke ta trata seguridad publico y seguridad huridico. Pa asuntonan manera Kustwacht (Warda costa), Recherche Samenwerkings Team y sosten pa poder hudicial, Hulanda a bolbe aloca 63 miyon euro pa aña cu ta bini.

Dama- y cabayeronan, manera m’a expresa un rato pasa: esaki tabata un aña cu hopi actividad. Y aki mi ta desea di para keto djis un rato asina.

Den e ultimo 12 lunanan, di 4 di e gobiernonan den Reino, 3 a cay. Anto aki, claramente Aruba ta é excepcion. Sint Maarten a forma un gobierno nobo denter di algun dia, mientras cu a yama eleccion nobo na Hulanda y na Corsou. Esaki ta trece riesgo di stagnacion cune, algo cu nos no por permiti mes den e circunstancianan intenso aki. P’esey Parlamento Hulandes a duna e gabinete demisionario, anticipando formacion di un gabinete nobo, e encargo pa prepara un pakete di austeridad drastico.

Mi ta pensa cu Corsou, cu ta den e mesun situacion aki, lo tin cu haci mescos. Awo cu e gabinete ta demisionario, Parlamento lo por tuma su responsabilidad pa loke ta concerni administracion di e pais.

Mi tin un otro observacion tocante Corsou. Cada biaha dos partido di coalicion na Corsou ta ripiti cu Hulanda lo kier oprimí Corsou, pa asina saca probecho di e reservanan abundante di petroli cu lo por tin. Esaki ta completamente infunda, incorecto. SI enberdad tin reservanan di petroli, anto cu gusto y di curason Hulanda lo entrega ganashi di esaki na e paisnan autonomo aki.

Problemanan di e paisnan den Reino tin hopi cos comun. Hulanda mester economisa mas cu nunca. Corsou ta gasta mucho mas placa cu loke e ta haya. Sint Maarten tin cu traha un aparato gubernamental nobo y haci tur esfuerso pa cumpli cu su obhetivo- y su obligacionnan. Y Aruba tin di haber cu un debe nacional cu ta creciendo y cu clausura di Valero. Con cu bay bin, tin retonan grandi. Pa loke ta trata Aruba: tin disponibilidad enorme pa traha hunto den Reino. Esaki ta haci cu Aruba ta distingui su mes mas y mas positivamente, den percepcion di Hulanda tambe.

Pa finalisa un storia menos agradabel, toch algo positivo. Na aña 2013 celebracion di existencia di 200 aña di Reino ta cuminsa. Ansiosamente y di curason nos bista ta fiha for di Hulanda riba e echo aki. Aki nos ta riba “One Happy Island”. E ambiente so caba y e hendenan di e isla aki ta manera puy bo, nan ta stimula bo pa bo ta positivo y keda mira futuro na un manera positivo tambe. Ban traha hunto y construi un “One Happy Kingdom”.